กระทรวงพาณิชย์ร่วมกับหน่วยงานพันธมิตร จัดงาน CLMVT Forum 2018 ภายใต้แนวคิด “ทะยานสู่อนาคตด้วยการใช้เทคโนโลยี” (CLMVT Taking-Off Through Technology) ระหว่างวันที่ 16-17 สิงหาคม 2561 ณ โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์และบางกอกคอนเวนชันเซ็นเตอร์ เซ็นทรัลเวิลด์ กรุงเทพฯ เพื่อกระชับความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจการค้าการลงทุนในกลุ่มประเทศ CLMVT อันได้แก่ กัมพูชา ลาว เมียนมา เวียดนาม และไทย ให้แน่นแฟ้นยิ่งขึ้น และเป็นเวทีสร้างความร่วมมือในภูมิภาคให้เติบโตต่อเนื่องและแข่งขันได้ท่ามกลางความท้าทายและบริบทเศรษฐกิจการค้าโลกยุคใหม่ โดยมุ่งเน้นการใช้ประโยชน์จากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีดิจิทัล มาช่วยในการพัฒนาเศรษฐกิจทุกระดับอย่างทั่วถึงและยั่งยืน
ในวันแรกของการจัดงานได้รับเกียรติจากพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นประธานเปิดงานและกล่าวปาฐกถาพิเศษ หัวข้อ “การทะยานสู่อนาคตของภูมิภาค CLMVT ด้วยเทคโนโลยี” และยังได้รับความสนใจจากตัวแทนภาครัฐ ภาคเอกชน และภาควิชาการ รวมทั้งสื่อจากประเทศ CLMVT รวมประมาณ 1,000 คน มาร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในประเด็นเกี่ยวกับการขยายความร่วมมือและการค้าการลงทุนระหว่างกัน โดยเฉพาะในด้านที่เกี่ยวกับการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี และการพัฒนาธุรกิจออนไลน์ ซึ่งมีรายละเอียดสรุปการประชุม ดังนี้
CLMVT Forum 2018 วันที่ 16 สิงหาคม 2561 มีประเด็นหลัก คือ “เทคโนโลยีกับการเปลี่ยนโลกการค้าและการลงทุน” (Technology to Change Trade and Investment)
สรุปการเสวนาโดยผู้เชี่ยวชาญ หัวข้อ “การเชื่อมต่อในยุคเทคโนโลยี”
(Experts Discussion: Connectivity in the Technological Era)
ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ก้าวกระโดด ช่วยเชื่อมโยงแต่ละหน่วยเศรษฐกิจ (เช่น คน ธุรกิจ ประเทศ) เข้าด้วยกันได้อย่างรวดเร็ว และเสริมศักยภาพให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตาม การพัฒนาและเติบโตร่วมกันต้องก้าวผ่านความท้าท้ายในหลายประเด็น เช่น ความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐานของเทคโนโลยี ความแตกต่างกันของทรัพยากรด้านดิจิทัล (digital assets) และความพร้อมของประชากรในภูมิภาคในการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี (people’s readiness)
ดังนั้น ภาครัฐและเอกชนจำเป็นต้องร่วมกันแก้ปัญหาและอุปสรรค ด้วยการสร้างบรรทัดฐานกฎระเบียบร่วมกัน (Intraregional level of data governance: Single policy or framework on data regulations) เพื่อรองรับการขยายตัวและการเชื่อมโยงอย่างไร้รอยต่อของภูมิภาค นอกจากความร่วมมือกันระดับภูมิภาคแล้ว การสร้างทักษะและความพร้อมทางเทคโนโลยี (digital skills and literacy) ให้ประชาชนก็เป็นเรื่องที่แต่ละประเทศต้องเร่งดำเนินการ รวมถึงการวางรากฐานการศึกษาเพื่อให้คนสามารถนำเทคโนโลยีมาใช้ สามารถเรียนรู้และพัฒนาทักษะอย่างต่อเนื่อง พร้อมรับความเป็นไปของโลกและเทคโนโลยีที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา อีกทั้งต้องให้ความสำคัญกับการคุ้มครองข้อมูล (data protection) การคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อให้เกิดการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ ทั้งนี้ กฎระเบียบและการกำกับดูแลต้องมีความสมดุล ไม่ปิดกั้นการแลกเปลี่ยนข้อมูล และจำกัดศักยภาพของการพัฒนาเทคโนโลยีและเศรษฐกิจดิจิทัลร่วมกัน
สรุปการปาฐกถาพร้อมรับประทานอาหารกลางวัน หัวข้อ “การสร้างความก้าวหน้าร่วมกันใน CLMVT”
(Luncheon Talk: Creating Shared Prosperity in CLMVT)
เศรษฐกิจภูมิภาค CLMVT เป็น “ขุมทองของโอกาส” ที่เต็มไปด้วยศักยภาพสำหรับการลงทุนและการทำธุรกิจในอีก 15 ปีข้างหน้า รวมถึงศักยภาพในการเป็นศูนย์กลางการค้าของโลก ด้วยขนาดประชากรที่สูงถึง
240 ล้านคน และแนวโน้มการเติบโตของกำลังซื้อของผู้บริโภคที่แข็งแกร่ง นอกจากนี้ โครงสร้างพื้นฐานร่วมกันของภูมิภาค อาทิ One Belt One Road ยังทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมไทยกับกลุ่ม CLMV และประเทศอื่นๆ ในอาเซียน ช่วยส่งเสริมการค้าขายและสร้างความก้าวหน้าร่วมกัน เพื่อเติบโตไปด้วยกันอย่างมั่นคง
ภาครัฐต้องทำหน้าที่ในการพัฒนาความสามารถทางการแข่งขันของภาคเอกชนในช่วงเวลาแห่งความท้าทายที่เต็มไปด้วยการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีสมัยใหม่ และการแข่งขันที่สูงขึ้นในตลาดโลกจากประเทศยักษ์ใหญ่อย่างจีนและอินเดีย ภาครัฐและภาคเอกชนของ CLMVT ต้องร่วมมือกันพัฒนาความแข็งแกร่งภายในภูมิภาค ไม่ว่าจะเป็นการสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐานร่วมกันเป็นเครือข่าย (Infrastructure – Digital – Energy Connectivity) เพื่อเพิ่มศักยภาพและเชื่อมโยงการค้าร่วมกันในภูมิภาค รวมถึงผลักดันการเรียนรู้และทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิดในระดับภูมิภาค เพื่อกำหนดทิศทางการพัฒนาภูมิภาคและสร้างความก้าวหน้าร่วมกันใน CLMVT ในระยะยาวอย่างยั่งยืน
สรุปการเสวนาคู่ขนาน ห้องที่ 1 หัวข้อ “ระบบนิเวศการค้าดิจิทัล: สิ่งที่ต้องทำคืออะไร”
Digital Trade Ecosystem: What Needs to be Done?
ภูมิภาค CLMVT เป็นภูมิภาคที่ยังมีโอกาสมหาศาลด้านการค้าดิจิทัลซึ่งมีการพัฒนาและเติบโตอย่าง
รวดเร็ว เป็นโอกาสในการสร้างการพัฒนาที่ทั่วถึง (inclusiveness) การเข้าถึงแหล่งเงินทุน การเข้าถึงตลาดของภาคธุรกิจและผู้บริโภค และการพัฒนาธุรกิจรูปแบบใหม่ๆ ที่ตอบสนองและอำนวยความสะดวกทางธุรกิจ
อย่างไรก็ตาม ยังมีความท้าทายที่ CLMVT ต้องเร่งดำเนินการร่วมกัน เช่น การปลูกฝังทัศนคติ (mindset) การสร้างความรู้ความเข้าใจทางดิจิทัล (digital literacy) การสร้างความเชื่อใจ (trust) ระหว่างผู้ซื้อผู้ขายตลอดห่วงโซ่การค้าดิจิทัลทั้งในและระหว่างประเทศ การกำหนดมาตรฐานร่วมที่สามารถใช้ได้ในทุกประเทศ CLMVT และการพัฒนาปัจจัยเสริมด้านอื่นๆ เช่น ระบบขนส่งและโลจิสติกส์ กระบวนการศุลกากร กฎหมายและกฎระเบียบ ไปพร้อมกันด้วย
สรุปการเสวนาคู่ขนาน ห้องที่ 2 หัวข้อ “จากการค้าออฟไลน์สู่ออนไลน์: โอกาสของ CLMVT ในการค้าการลงทุนผ่านดิจิทัลแพลตฟอร์ม”
From Offline to Online: CLMVT Opportunities in Trade and Investment through Digital Platform
ดิจิทัลแพลตฟอร์ม (Digital Platform) จะเป็นเครื่องมือในการสร้างโอกาสทางธุรกิจให้แก่ผู้ประกอบการรายเล็กและบุคคลธรรมดา ทั้งในมิติของพื้นที่ (เชื่อมโยงภูมิภาคสู่โลก) และมิติของธุรกิจ (เชื่อมโยงและจับคู่ธุรกิจได้หลากหลาย ตั้งแต่ B2C B2C B2B B2G) โดยต้องพัฒนาสภาพแวดล้อม (ecosystem) ไปพร้อมกันทั้งระบบ เพื่อกระตุ้นให้เกิดรูปแบบธุรกิจใหม่ๆ ที่เกื้อกูลและสนับสนุนกันอย่างไร้รอยต่อ รวมถึงสนับสนุนธุรกิจการค้าปลีกยุคใหม่ (new retail) ที่เชื่อมโยงออฟไลน์และออนไลน์เข้าด้วยกัน ซึ่งเป็นแนวโน้มในขณะนี้
นอกจากนี้ ควรให้ความสำคัญกับการพัฒนาระบบ big data ที่ช่วยให้ผู้ประกอบการเข้าถึงข้อมูลได้สะดวกขึ้น เพื่อใช้ประโยชน์ในการทำธุรกิจและการตลาดได้อย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น รวมทั้งจำเป็นต้องมีการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และกฎระเบียบในภูมิภาค CLMVT เพื่อรองรับพลวัตรของเศรษฐกิจดิจิทัล ตลอดจนการปฏิรูปการศึกษาเพื่อให้คนรุ่นใหม่เรียนรู้การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี และสามารถสนองตอบรูปแบบการทำงานที่จะเปลี่ยนไป
สรุปการเสวนาของรัฐมนตรี หัวข้อ “ก้าวต่อไปของเศรษฐกิจดิจิทัลในภูมิภาค CLMVT”
Ministerial Conversation: What’s Next for CLMVT Digital Economy?
ก้าวต่อไปของเศรษฐกิจดิจิทัลในภูมิภาค CLMVT มีโอกาสและความท้าทายจากเทคโนโลยีดิจิทัลหลายประการ เช่น ความแตกต่างของระดับในการพัฒนาของแต่ละประเทศ ความสอดคล้องของนโยบายและการ
ดำเนินงานภาครัฐ การมีส่วนร่วมของภาคเอกชน กฎระเบียบที่แตกต่างกันและไม่รองรับการเปลี่ยนแปลง ปัญหาบุคลากรและธุรกิจแบบดั้งเดิมไม่สามารถปรับตัวได้ โครงสร้างพื้นฐานทางดิจิทัลไม่เพียงพอและยังไม่เชื่อมโยงกัน ทั้งนี้ในการเสวนามีข้อเสนอใน 5 ประเด็น เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัล ได้แก่
1. จัดทำแผนแม่บทด้านเศรษฐกิจดิจิทัลของภูมิภาค CLMVT
2. ส่งเสริมการมีส่วนร่วมและความร่วมมือจากภาคเอกชนให้มากขึ้น
3. เชื่อมโยงโครงสร้างพื้นฐานทางดิจิทัล
4. พัฒนากฎระเบียบและมาตรฐานด้านดิจิทัลของภูมิภาคให้สอดคล้องกัน
5. พัฒนาบุคลากรและอำนวยความสะดวกในการเคลื่อนย้ายบุคลากร รวมทั้ง Quick Win ที่อาจเป็นไปได้เช่น โครงการ CLMVT Sister Smart City และโครงการ CLMVT Startups & Young Entrepreneur (Networking & Exchange)
###